Trọng Tài – Tìm Hiểu Về Quyền Hạn, Nghĩa Vụ Và Quy Tắc

Trọng tài bóng đá là như thế nào? Tìm hiểu các thông tin liên quan nghĩa vụ và quyền hạn. Những quy tắc về ký hiệu và trang phục được sử dụng. 

Trọng tài là một phần không thể thiếu trong bóng đá khi các vị vua áo đen nắm giữ vai trò quan trọng điều khiển trận đấu. Thực hiện trách nhiệm và nhiệm vụ theo luật bóng đá quy định rõ ràng. Là người đưa ra quyết định cuối cùng về sự việc diễn ra trên sân. Thông qua bài viết dưới đây từ cầu thủ bóng đá tìm hiểu rõ hơn về nội dung này. 

Tìm hiểu về trọng tài là gì

Trong bóng đá hiện nay hay bất cứ một môn thể thao nào khác thì trọng tài cực kỳ quan trọng. Là người nắm giữ vai trò, trách nghiệm điều khiển trận đấu, tạo ra sự cân bằng của hai đội bóng cũng như thực thi điều luật trên sân. Áp dụng hình phạt hay đưa ra các quyết định phân xử công minh. 

Về trọng tài bóng đá thì có nhiều vai trò khác nhau, người cầm còi chính trực tiếp điều khiển trận đấu và phân xử mọi việc trên sân. Các trợ lý bao gồm đứng biên và bàn, đứng biên thì có trách nghiệm hỗ trợ người điều khiển chính quan sát về trận đấu, đưa ra tư vấn và tham mưu về các tình huống lỗi. 

Còn người tại bàn sẽ hoạt động ngoài sân, có trách nhiệm tiếp thu đóng góp từ ban huấn luyện hai đội và thực hiện quản lý và kiểm soát thay người. Từ năm 2018 khi bắt đầu áp dụng công nghệ VAR thì có thêm trọng tài tại phòng VAR có trách nghiệm giám sát trận đấu, tư vấn với người điều khiển chính qua video. 

Trọng tài thường là những người đã được đào tạo và cấp phép bởi những liên đoàn/Hiệp hội bóng đá của các quốc gia hiện thuộc thành viên của FIFA. Trận đấu cấp quốc tế thì phải có những trọng tài được cấp phù hiệu FIFA tức đạt chuẩn về trình độ thế giới điều khiển.

Quyền hạn và nghĩa vụ của trọng tài

Đối với trọng tài khi điều khiển bất cứ một trận đấu này và thực thi nhiệm vụ thì sẽ có quyền hạn và nghĩa vụ bắt buộc phải thực hiện. Điều này đã được quy định trong luật 5 của FIFA. Ủy ban giám sát trọng tài cũng liên tục theo dõi và đánh giá về quá trình làm việc của các vị vua áo đen. 

Quyền hạn chính từ trọng tài

• Có quyền tạm ngừng, đình chỉ hoặc cho hoãn lại trận đấu nếu cho rằng có một hành vi hoặc sự kiện tác động nào đó đang gây cản trở cho trận đấu.
• Cho phép ngừng, đình chỉ trận đấu khi có một nguồn, sự việc tác động từ bên ngoài trong trận đấu (CĐV nhảy vào sân, thời tiết xấu hoặc các lý do khác như khủng bố, thiếu đảm bảo an ninh không thể tiếp tục trận đấu).
• Cho tạm dừng trận đấu nếu thấy có cầu thủ đang bị chấn thương nặng cần phải được chăm sóc đặc biệt là vùng đầu. Yêu cầu đội ngũ ý tế đưa cầu thủ ra khỏi sân để điều trị.  Cầu thủ bị chấn thương chỉ được phép trở lại sân khi trận đấu được cho phép tiếp tục và có dấu hiệu từ vị vua áo đen. 
• Trường hợp cầu thủ chấn thương nhẹ hoặc đánh giá không phải tình huống nguy hiểm thì có thể để trận đấu tiếp tục đến khi hết tình huống bóng dẫn đến tạo ra bàn thắng. 
• Các vị vua áo đen có thể cho phép trận đấu được tiếp tục nếu xuất hiện tình huống một cầu thủ đã phạm lỗi nhưng đội đó vẫn đang kiểm soát bóng và tiếp tục duy trì khả năng tấn công được hưởng phép lợi thế (cho rằng việc tiếp tục trận đấu lợi hơn thổi phạt). 
• Đưa ra hình phạt những cầu thủ đã phạm lỗi với biện pháp cảnh cáo bằng thẻ vàng, đuổi khỏi sân tức truất quyền thi đấu bằng thẻ đỏ và phải thực hiện khi bóng đã ở ngoài cuộc hoặc dừng trận đấu. 
• Hiện nay trong điều luật FIFA cũng quy định rằng trọng tài được đuổi trực tiếp những người vi phạm khác ra khỏi phạm vi của sân (cầu thủ dự bị hay thành viên ban huấn luyện bao gồm cả HLV trưởng). 

Nghĩa vụ của vị vua áo đen

• • Trọng tài sẽ phải tuân thủ tuyệt đối luật bóng đá
  • Cần phải tham khảo ý kiến của trợ lý trọng tài biên khi có tình huống khó quan sát hoặc trọng tài thứ tư đối với các tình huống bên ngoài sân. 
  • Cần đảm bảo trái bóng thi đấu đáp ứng tiêu chuẩn của luật 2 quy định bởi FIFA. 
  • Giám sát và đảm bảo trang phục cầu thủ đáp ứng quy định của luật số 4. 
  • Tăng nặng mức phạt đối với cầu thủ vi phạm nhiều lỗi liên tục từ nhắc nhở, phạt thẻ cho đến truất quyền thi đấu. 
  • Tuyệt đối đảm bảo rằng những người không nhiệm vụ có thể bước vào sân thi đấu hoặc dư thừa số lượng cầu thủ của một đội trên sân. 

• Trọng tài phải cung cấp cho các cơ quan quản lý, bản tổ chức và ủy ban giám sát trọng tài bản báo cáo trận đấu. Trong đó bao gồm các diễn biến chính trong trận đấu, danh sách những cầu thủ bị phạt và các sự cố xảy ra trước/trong hoặc sau trận đấu kết thúc. 

Ký hiệu trọng tài sử dụng 

• Trọng tài chính chỉ tay cho hưởng lợi thế: Đưa 2 tay song song về phía trước lên cao trên đầu chỉ về phía mục tiêu của đội có lợi thế. Lưu ý phép lợi thế chỉ áp dụng cho những tình huống phạm lỗi không quá nghiêm trọng trên sân và nhận định không cần thiết phải dừng trận đấu. 
• Ký hiệu quyết định quả phạt trực tiếp: Trọng tài thổi còi và chỉ tay theo điểm phạm lỗi hướng bàn tay về phía mục tiêu của đội được hưởng. 
• Ký hiệu quyết định quả phạt gián tiếp: Người điều khiển trận đấu thổi còi và chỉ một tay lên trời.
• Ký hiệu tình huống việt vị: Đối với trọng tài biên cân căng cờ theo cách chỉ thẳng lên trời sau đó đưa cờ ra phía trước vuông góc với thân mình. Trọng tài chính thổi còi chỉ tay phải lên trời sau đó tay trái giơ vuông góc thân mình song sóng mặt sân kéo ngang tay từ phải sang trái. 
• Ký hiệu phạt Penalty: Trọng tài thổi 1 hơi còi dài và chỉ tay lên chấm 11m của đội bị thổi phạt. 
• Ký hiệu phạt thẻ: Trọng tài chính dùng tay phải lấy thẻ giơ thẳng lên trời để biểu thị phạt thẻ cho cầu thủ. Nếu cầu thủ đó ở xa thì dùng tay trái chỉ vào cầu thủ đó. 
• Ký hiệu tham khảo VAR hoặc ra quyết định dựa trên VAR: Người điều khiển trận đấu dùng tay vẽ một hình chữ nhật trong không gian. 
• Ký hiệu không có hàng vi phạm lỗi: Các vị vua áo đen sẽ đưa hai tay đan chéo nhau ra phía trước và xua sang hai bên. 
• Ký hiệu còi: Trọng tài sử dụng còi để điều khiển trận đấu, khai cuộc, đá phạt, đưa bóng vào cuộc, cho dừng trận đấu, kết thúc trận đấu. Tùy vào từng tình huống thì sử dụng tiếng còi phù hợp. Nếu trọng tài thổi còi liên tục nhiều tiếng có nghĩa các cầu thủ xô xát trên sân và cần phải dừng lại ngay. 

Trang phục sử dụng trên sân

Hiện nay trang phục quy định của trọng tài sẽ bao gồm quần đùi, áo cộc tay tất cũng cao tới tận đầu gối và mang giày chuyên dụng giống như cầu thủ. FIFA đã cho người điều khiển trận đấu chọn 1 trong số 5 màu áo khác nhau để mặc như là màu đen, màu đỏ, màu vàng, màu xanh lá cây cùng với màu xanh dương. Với xanh lá cây là ít phổ biến nhất thay vào đó là xanh vàng hay xanh nõn chuối. Về phù hiệu và năm hiệu lực thì thường được gắn ở túi ngực phía bên trái hoặc đôi khi ở tay áo.

Kết luận 

Như vậy chúng ta đã tìm hiểu được đầy đủ thông tin về trọng tài trong bóng đá đóng vai trò gì. Cùng nền tảng cầu thủ bóng đá khám phá thêm nhiều nội dung thú vị và hấp dẫn khác.